Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις

Κωδικός μαθήματος
ΔΕ7020Υ
Μονάδες ECTS
5
Εξάμηνο
Εξάμηνο Ζ
Κατηγορία μαθήματος
Κατεύθυνση
Διεθνείς Σχέσεις
Διδάσκων καθηγητής

ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΠΥΡΡΟΣ

Περιγραφή μαθήματος

Το μάθημα καλύπτει τα βασικά θέματα που απασχολούν το διεθνές εμπόριο και τις διεθνείς νομισματικές σχέσεις. Στην ενότητα του διεθνούς εμπορίου παρουσιάζονται οι βασικές θεωρίες ανάπτυξης του διεθνούς εμπορίου, τα κύρια μέτρα δασμολογικής και μη δασμολογικής εμπορικής πολιτικής, καθώς και ο ρόλος του ΠΟΕ στην ελεύθερη διακίνηση του εμπορίου. Τέλος, αναπτύσσεται η σημασία των άμεσων ξένων επενδύσεων και των πολυεθνικών επιχειρήσεων στις σύγχρονες οικονομίες. Στην ενότητα των διεθνών νομισματικών σχέσεων, μετά από μία επισκόπηση της ιστορίας του διεθνούς νομισματικού συστήματος, μελετώνται θέματα σχετικά με την αγορά συναλλάγματος και τις θεωρίες που προσεγγίζουν τον τρόπο καθορισμού της συναλλαγματικής ισοτιμίας, τους μηχανισμούς προσαρμογής του Ισοζυγίου Πληρωμών, κάτω από διαφορετικά συστήματα συναλλαγματικών ισοτιμιών και τους λόγους που οδηγούν σε αποσταθεροποίηση των αγορών και νομισματικές κρίσεις.

ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Οι διδακτικοί στόχοι του μαθήματος είναι :

 

  1. Η επίγνωση των φοιτητών της σημασίας του ελευθέρου εμπορίου και της ελεύθερης κινητικότητας των συντελεστών παραγωγής ως προϋπόθεση για την ευημερία των κρατών και των κοινωνιών

  2. Η  εξοικείωση των φοιτητών με τα θέματα των Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων και της σημασίας των θεμάτων αυτών ως βασική παράμετρο για την κατανόηση των διεθνών σχέσεων γενικά. 

  3. Η αξιοποίηση και εμβάθυνση των γνώσεων που απέκτησαν οι φοιτητές σε μαθήματα όπως «Εισαγωγή στην Μακροικοικονομία»  κ.ο.κ.

  4. Η προετοιμασία των φοιτητών για παρακολούθηση μεταπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών σε θέματα που σχετίζονται ή προϋποθέτουν τη γνώση του συγκεκριμένου γνωστικού πεδίου. 

 

Πιο συγκεκριμένα:

Οι φοιτητές που παρακολουθούν επιτυχώς το μάθημα αναμένεται να γνωρίζουν:

  • Το θεωρητικό πλαίσιο προσδιορισμού της εξειδίκευσης στο διεθνές εμπόριο 
  • Τη μεθοδολογία προσδιορισμού των ωφελειών από το διεθνές εμπόριο 
  • Τις επιπτώσεις της προστατευτικής εμπορικής πολιτικής 
  • Τα επιχειρήματα υπερ του προστατευτισμού 
  • Τη διάρθρωση του Ισοζυγίου Πληρωμών και τη διερεύνηση των ανισορροπιών του 
  • Τη σχέση των διεθνών πληρωμών με τα μακροοικονομικά μεγέθη 
  • Τη λειτουργία της αγοράς συναλλάγματος 
  • Τις εξελίξεις στο διεθνές νομισματικό σύστημα 


Παράλληλα οι φοιτητές που παρακολουθούν το μάθημα επιτυχώς αναμένεται να μπορούν να έχουν την ικανότητα:

       -  Να αιτιολογούν την εξειδίκευση στην παραγωγή βάσει των συγκριτικών

           πλεονεκτημάτων και την επάρκεια των συντελεστών παραγωγής .

  • Να μπορούν να προσδιορίζουν τις επιπτώσεις εναλλακτικών μέτρων εμπορικής πολιτικής.
  • Να μπορούν να διερευνούν τις αιτίες των ανισορροπιών του Ισοζυγίου Πληρωμών
  • Να μπορούν να εξηγήσουν τις επιπτώσεις των εναλλακτικών παρεμβάσεων στην αγορά συναλλάγματος.
ΓΕΝΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ

Το αντικείμενο των διεθνών οικονομικών καθίσταται με την πάροδο του χρόνου, ολοένα και περισσότερο αναγκαίο για τους ασκούντες την οικονομική πολιτική, τους επιχειρηματίες, τους πολιτικούς, τους δημοσιογράφους και γενικότερα τους ανθρώπους της πράξης. Η  εξοικείωση των φοιτητών στα βασικά θέματα των Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων αποτελεί προϋπόθεση για την κατανόηση της δυναμικής της παγκοσμιοποίησης, της αλληλεξάρτησης μεταξύ των κρατών και των διεθνών σχέσεων γενικότερα. 

 

Οι φοιτητές και οι φοιτήτριες αποκτούν δεξιότητες στην αναζήτηση και ανάλυση σύνθετων δεδομένων, κατανοούν διαφορετικές θεωρητικές προσεγγίσεις, μαθαίνουν την πολυπλοκότητα της αλληλεπίδρασης οικονομικών παραγόντων. Παράλληλα μέσω του μαθήματος οι φοιτητές προετοιμάζονται για εξειδικευμένες μεταπτυχιακές σπουδές. 

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Το μάθημα καλύπτει τα βασικά θέματα που απασχολούν το διεθνές εμπόριο και τις διεθνείς νομισματικές σχέσεις. Στην ενότητα του διεθνούς εμπορίου παρουσιάζονται οι βασικές θεωρίες ανάπτυξης του διεθνούς εμπορίου, τα κύρια μέτρα δασμολογικής και μη δασμολογικής εμπορικής πολιτικής, καθώς και ο ρόλος του ΠΟΕ στην ελεύθερη διακίνηση του εμπορίου. Τέλος, αναπτύσσεται η σημασία των άμεσων ξένων επενδύσεων και των πολυεθνικών επιχειρήσεων στις σύγχρονες οικονομίες. Στην ενότητα των διεθνών νομισματικών σχέσεων, μετά από μία επισκόπηση της ιστορίας του διεθνούς νομισματικού συστήματος, μελετώνται θέματα σχετικά με την αγορά συναλλάγματος και τις θεωρίες που προσεγγίζουν τον τρόπο καθορισμού της συναλλαγματικής ισοτιμίας, τους μηχανισμούς προσαρμογής του Ισοζυγίου Πληρωμών, κάτω από διαφορετικά συστήματα συναλλαγματικών ισοτιμιών και τους λόγους που οδηγούν σε αποσταθεροποίηση των αγορών και νομισματικές κρίσεις.

Τίτλος ενότητας

Βιβλιογραφία

Σύνδεσμος παρουσίασης

Το περιεχόμενο των διεθνών οικονομικών σχέσεων: Μία σύντομη επισκόπηση

 

Salvatore D., Διεθνής Οικονομική, Εισαγωγή

Krugman P. et al, Διεθνής Οικονομική, Εισαγωγή

Παρουσίαση μαθήματος

Ηλεκτρονική παρουσίαση (powerpoint presentation) αναρτημένη στο e-class

Θεωρίες διεθνούς εμπορίου- Η Θεωρία του απόλυτου και του συγκριτικού πλεονεκτήματος

Salvatore D., Διεθνής Οικονομική, Κεφ. 2

Krugman P. et al, Διεθνής Οικονομική, Κεφ. 3

Παρουσίαση Μαθήματος

Ηλεκτρονική παρουσίαση (powerpoint presentation) αναρτημένη στο e-class

Η θεωρία του Hecksher and Ohlin

 

Salvatore D., Διεθνής Οικονομική, Κεφ. 5

Krugman P. et al, Διεθνής Οικονομική, Κεφ. 5

Παρουσίαση Μαθήματος

Ηλεκτρονική παρουσίαση (powerpoint presentation) αναρτημένη στο e-class

Οικονομίες κλίμακας και τεχνολογικές θεωρίες

 

Salvatore D., Διεθνής Οικονομική, Κεφ. 6

Krugman P. et al, Διεθνής Οικονομική, Κεφ. 5 και 7

Παρουσίαση Μαθήματος

Ηλεκτρονική παρουσίαση (powerpoint presentation) αναρτημένη στο e-class

Προστασία από το ελεύθερο εμπόριο - Δασμοί

Salvatore D., Διεθνής Οικονομική, Κεφ. 8

Krugman P. et al, Διεθνής Οικονομική, Κεφ. 9

Παρουσίαση Μαθήματος

Ηλεκτρονική παρουσίαση (powerpoint presentation) αναρτημένη στο e-class

Τα κύρια μέτρα μη δασμολογικής εμπορικής πολιτικής

Salvatore D., Διεθνής Οικονομική, Κεφ. 9

Krugman P. et al, Διεθνής Οικονομική, Κεφ. 9

Παρουσίαση Μαθήματος

Ηλεκτρονική παρουσίαση (powerpoint presentation) αναρτημένη στο e-class

Επιχειρήματα υπέρ και κατά της εμπορικής πολιτικής

Salvatore D., Διεθνής Οικονομική, Κεφ. 10 και 11

Krugman P. et al, Διεθνής Οικονομική, Κεφ. 10-12

Παρουσίαση Μαθήματος

Ηλεκτρονική παρουσίαση (powerpoint presentation) αναρτημένη στο e-class

Ο ρόλος του ΠΟΕ στην ελεύθερη διακίνηση του εμπορίου, Πολυεθνικές επιχειρήσεις και Άμεσες Ξένες Επενδύσεις 

Salvatore D., Διεθνής Οικονομική, Κεφ. 9

Krugman P. et al, Διεθνής Οικονομική, Κεφ. 10

Παρουσίαση Μαθήματος

Ηλεκτρονική παρουσίαση (powerpoint presentation) αναρτημένη στο e-class

Επισκόπηση της ιστορίας του διεθνούς νομισματικού συστήματος

 

Salvatore D., Διεθνής Οικονομική, Κεφ.21

Krugman P. et al, Διεθνής Οικονομική, Κεφ. 19

Παρουσίαση Μαθήματος

Ηλεκτρονική παρουσίαση (powerpoint presentation) αναρτημένη στο e-class

Συνάλλαγμα, προθεσμιακές αγορές, αρμπιτράζ, προσφορά και ζήτηση συναλλάγματος

Salvatore D., Διεθνής Οικονομική, Κεφ. 14

Krugman P. et al, Διεθνής Οικονομική, Κεφ. 18

Παρουσίαση Μαθήματος

Ηλεκτρονική παρουσίαση (powerpoint presentation) αναρτημένη στο e-class

Θεωρίες που προσεγγίζουν τον τρόπο καθορισμού της συναλλαγματικής ισοτιμίας

Salvatore D., Διεθνής Οικονομική, Κεφ. 15

Krugman P. et al, Διεθνής Οικονομική, Κεφ. 15

Παρουσίαση Μαθήματος

Ηλεκτρονική παρουσίαση (powerpoint presentation) αναρτημένη στο e-class

Μηχανισμοί προσαρμογής του Ισοζυγίου Πληρωμών, κάτω από διαφορετικά συστήματα συναλλαγματικών ισοτιμιών 

Salvatore D., Διεθνής Οικονομική, Κεφ. 13 και 18

Krugman P. et al, Διεθνής Οικονομική, Κεφ. 13 και 17

Παρουσίαση Μαθήματος

Ηλεκτρονική παρουσίαση (powerpoint presentation) αναρτημένη στο e-class

Αποσταθεροποίηση των αγορών και νομισματικές κρίσεις

Salvatore D., Διεθνής Οικονομική, Κεφ.21

Krugman P. et al, Διεθνής Οικονομική, Κεφ. 22 

Παρουσίαση Μαθήματος

Ηλεκτρονική παρουσίαση (powerpoint presentation) αναρτημένη στο e-class

Τρόποι αξιολόγησης φοιτητή: Τελική Εξέταση (100%)

ΤΡΟΠΟΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ

Το μάθημα περιλαμβάνει διαλέξεις και σεμινάρια. Για τα σεμινάρια οι φοιτητές πρέπει να έχουν μελετήσει συγκεκριμένη ύλη που θα τους έχει υποδειχθεί και διεξάγεται συζήτηση.

ΧΡΗΣΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ

Υπάρχει εκτεταμένη χρήση ΤΠΕ στη διδασκαλία. Yπάρχουν PPT presentations (αναρτημένα στο eclass), προβάλλονται videos και μέρος της επικοινωνίας με τους φοιτητές πραγματοποιείται ηλεκτρονικά. 

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ

Δραστηριότητα

Φόρτος Εργασίας Εξαμήνου

Διαλέξεις

13 Εβδ. x 3 ώρες = 39 ώρες

Συμμετοχή στα σεμινάρια

3 Εβδ. x 3 ώρες x 1,5 = 13,5 ώρες+ 3 ώρες = 16,5 ώρες

Τελικές εξετάσεις

13 Εβδ x 4 ώρες x 1,5 = 78 ώρες

Σύνολο Μαθήματος 

130,5 ώρες
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ 

Η αξιολόγηση γίνεται στην ελληνική γλώσσα (κατ’ εξαίρεση στα αγγλικά στους φοιτητές Erasmus). Για την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος απαιτείται βαθμός ίσος ή μεγαλύτερος του 5. 

 

Ειδικά για τους φοιτητές Erasmus προβλέπεται απαλλακτική εργασία μεγέθους 5.000 λέξεων στην αγγλική γλώσσα. Στην τελευταία περίπτωση προβλέπεται τακτική επικοινωνία με τον διδάσκοντα σε προκαθορισμένη ώρα, τουλάχιστον μία φορά τις 15 ημέρες.  

ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

- Βασικά εγχειρίδια:

 

  • Salvatore Dominick, (2017), Διεθνής Οικονομική, Εκδόσεις Τζιόλα.
  • Krugman Paul, R. και Obstfeld Maurice, (2015), Διεθνής οικονομική, τόμος α', Εκδόσεις Κριτική ΑΕ.

 

 

-Προτεινόμενη Βιβλιογραφία:

 

  • Robert C. Feenstra and Alan M. Taylor, Διεθνής Οικονομική, Εκδόσεις Επίκεντρο 2012.

  • Αλογοσκούφης Γ., (2013), Διεθνής Οικονομική και Παγκόσμια Οικονομία, Εκδόσεις Gutenberg.

  • Αγιομυργιανάκης Γ.Μ, Βλάσσης Μ και H. Thompson, (2006), Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις, Εκδόσεις Rosili.

  • De Grauwe P. (2009), Economics of Monetary Union, 8th Edition, Oxford, Oxford University Press. 

  • Bairoch P. (1993), Economics and World History: Myths and Paradoxes, University of Chicago Press

  •  Bernstein W. (2008), A Splendid Exchange: How Trade Shaped the World, London Atlantic Books.

  • Caves Richard E., Frankel Jeffrey A. and Jones Ronald W. (2007) World Trade and Payments, 10th Edition, London Pearson.

  • Eichengreen B. (1985), The Gold Standard in Theory and History, London.

  • Eichengreen B. (2008), Globalizing Capital: A History of International Monetary System, Princeton University Press.

  • Eichengreen B. (2011) Exorbitant Privilege: The Rise and the Fall of the Dollar, Oxford University Press. 

  • Ferguson N. (2003), Empire: How Britain Made the Modern World, Hammondsworth, Penguin.

  • Α. Κόντης, Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις, (2006), Τόμος Α΄, Αθήνα: Εκδόσεις Παπαζήσης Α.Ε.Β.Ε.

  • Α. Κόντης, Χ. Τσαρδανίδης, (επιμ.), (2012), Διεθνής Πολιτική Οικονομία, Αθήνα: Εκδόσεις Παπαζήσης Α.Ε.Β.Ε.

  • Δ. Μάρδας, (2006), Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις, Θεσσαλονίκη: Ιωάννης Μάρκου & Υιός Ο.Ε. Εκδόσεις Ζυγός.

  • Παπαδημητρίου Π. και Παπασυριόπουλος Ν., (2012), Foreign Direct Investment and Economic Development, in International Political Economy, edited by Ant. Kontis and H. Tsardanidis, Institute of International Economic Relations, Papazisis Press, pp. 785-801, 2012.

  • Παπαδημητρίου Π., (2013), The Eurozone rebalancing challenge: Lessons from the past and dilemmas for the future, in Greece's Horizons: Reflecting on the country's assets and capabilities, edited by Sklias P. and Tzifakis N, Springer, pp.107 – 117.

  • Βλάχος Β., Μπιτζένης Α. και Παπαδημητρίου Π., (2012), Mergers and Acquisitions as the Pillar of Foreign Direct Investment, Edited in cooperation with A. Bitzenis and V. Vlachos, Palgrave MacMillan.

 

 

Επιστημονικά Περιοδικά

Υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός επιστημονικών περιοδικών που δημοσιεύουν άρθρα σχετικά με τις Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις Ενδεικτικά αναφέρονται τα περιοδικά Journal of International Economics, Quarterly Journal of Economics, Economic Journal, Economic Policy, European Journal of Political Economy, Open Economies Review, Review of Economic Studies, American Economic Review, Journal of Monetary Economics, Kyklos, Canadian Journal of Economics, Economica, Bell Journal of Economics, Swedish Journal of Economics, Euroapean Review of Economic History, Journal of Public Economics. 

Σε πάρα πολλά από αυτά τα περιοδικά υπάρχει απευθείας πρόσβαση μέσω του Hellenic Academic Library Network (HEALink) από την ιστοσελίδα 

http://www.uop.gr/index.php?option=content&task=view&id=170 του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου.

Επίσης Αν αναζητάτε άρθρα για ένα συγκεκριμένο θέμα καλό είναι να χρησιμοποιείτε τη βάση δεδομένων Scopus (http://www.uop.gr/index.php?option=content&task=view&id=169). Επίσης είναι σημαντικό να χρησιμοποιείτε και τις ευρύτερες βάσεις δεδομένων scholar.google.com (για επιστημονικά άρθρα και παρουσιάσεις σε συνέδρια) καθώς και το books.google.com (για επιστημονικά βιβλία). Σε πολλά από αυτά έχει πλήρη πρόσβαση στο περιεχόμενο. 

 

Διαδικτυακοί τόποι

 

Οι παρακάτω διαδικτυακοί τόποι δημοσιεύουν, μεταξύ άλλων, ένα σημαντικό αριθμό άρθρων σχετικά με τη θεωρία των Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων και την εμπειρική τους επαλήθευση στις επιμέρους χώρες. 

 

 

http://www.nber.org

 

http://www.oecd.org

 

http://www.bruegel.org/

 

http://www.imf.org/external/index.htm

 

http://www.worldbank.org/

 

 

 

 

Βιβλιοθήκες

 

Οι φοιτητές/τριες προτρέπονται να συμβουλεύονται συστηματικά τη βιβλιοθήκη του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου καθώς και το Συλλογικό Κατάλογο Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών (http://www.unioncatalog.gr/ucportal/). 

 

Παράλληλα, οι φοιτητές/τριες μπορούν να επισκέπτονται και τις βιβλιοθήκες που εδρεύουν στην Αθήνα και οι οποίες διαθέτουν αξιόλογες συλλογές τόμων βιβλίων και περιοδικών για θέματα εξωτερικής πολιτικής. Από αυτές, οι πιο σημαντικές είναι οι ακόλουθες:

  • Εθνική Βιβλιοθήκη (Πανεπιστημίου 32),

  • Βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων (Σύνταγμα),

  • Γεννάδειος Βιβλιοθήκη (Σουηδίας 61, Κολωνάκι),

  • Βιβλιοθήκη του Παντείου Πανεπιστήμιου Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών (Συγγρού 136, στο παλαιό κτίριο),

  • Βιβλιοθήκη του Πολιτικού Τμήματος του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (Αιόλου 42-44 και Κολοκοτρώνη),

  • Βιβλιοθήκη Διεθνών Σπουδών του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (Σίνα 14),

  • Βιβλιοθήκη του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου (Ελ. Βενιζέλου 70),

  • Βιβλιοθήκη του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών (Πατησίων 76),

  • Βιβλιοθήκη του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών (ΕΚΚΕ, Μεσογείων 14-18),

  • Βιβλιοθήκη του Ιδρύματος Μεσογειακών Μελετών (Λυκαβηττού 4, Κολωνάκι),

  • Βιβλιοθήκη του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης (Πειραιώς 228),

  • Βιβλιοθήκη του Βρετανικού Συμβουλίου (Πλατεία Κολωνακίου 17),

  • Βιβλιοθήκη της Ελληνοαμερικανικής Ένωσης (Μασσαλίας 22),

  • Βιβλιοθήκη του Γαλλικού Ινστιτούτου Αθηνών (Σίνα 31),

  • Βιβλιοθήκη του γερμανικού Ινστιτούτου Γκαίτε (Ομήρου 14-16), 

  • Βιβλιοθήκη της Τράπεζας της Ελλάδος (Πανεπιστημίου 21),

  • Βιβλιοθήκη της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος (Αιόλου 86),

  • Βιβλιοθήκη του Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ, Αμερικής 11),

  • Βιβλιοθήκη του Ινστιτούτου Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ, Τσάμη Καρατάσου 11, Κουκάκι) 

 

URL ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΣΤΟ ECLASS (ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ ΤΗΛΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ)

https://eclass.uop.gr/modules/auth/opencourses.php?fc=267